Myślę, że historia powstania jednego z najbardziej znanych znaków graficznych na świecie – Swoosha zaciekawi każdą osobę choć trochę zainteresowaną marketingiem i biznesem. Zapraszam Cię do przeczytania mojego dzisiejszego wpisu, z którego dowiesz się, skąd się wziął charakterystyczny znak Nike, jaka jest jego geneza i co oznacza symbol Swoosh.
Skąd wziął się symbol Swoosh? Historia logo Nike
Swoosh jest dziś jednym z najbardziej znanych i cennych logo na świecie. Jego wartość wynosi obecnie 26 miliardów dolarów. Początki znaku graficznego Nike sięgają lat 70., a dokładnie roku 1971, kiedy to ujrzał światło dzienne.
Symbol został zaprojektowany przez studentkę grafiki, Carolyn Davidson. Phil Knight, założyciel firmy Nike, był tym w czasie jej wykładowcą. Dowiedziawszy się o jej problemach finansowych, zaproponował jej pracę nad zleceniami dla swojej firmy. Ta w początkowym okresie nosiła nazwę Blue Ribbon Sports.
Dla Carolyn Davidson nie była to praca marzeń. Zarabiała ona jedynie 2 dolary na godzinę, a jej wysiłek nie spotykał się z uznaniem szefa. Phil Knight nie dawał jej też zbyt wielu wytycznych co do tego jak ma wyglądać projekt. Powiedział jedynie, że chce czegoś, co kojarzy się z ruchem i nie przypomina logo Adidasa.
Gdy Davidson pokazała mu swój projekt, stwierdził, że logo wygląda jak gruby checkmark. Jednak z uwagi na to, że zależało mu na czasie, nie chciał, by Carolyn dłużej zajmowała się projektem i zaakceptował go.
Ostatecznie za swoje usługi Davidson otrzymała 35 dolarów.
Phil Knight docenił i wynagrodził Carolyn później. W 1983 roku wręczył jej złoty pierścień z symbolem Swoosh i osadzonym diamentem, a także akcje firmy Nike, dzięki którym znacznie poprawił się jej status finansowy. Davidson wyznała, że nie jest milionerką, ale żyje wygodnie.
Co oznacza symbol Swoosh?
Logo Nike określa się mianem Swoosha. Słowo Swoosh w tłumaczeniu z angielskiego na polski oznacza szmer lub świst, który wytwarzany jest przez nagły podmuch powietrza lub wody. Zgodnie z życzeniem Knighta logo firmy miało symbolizować dynamikę i ruch, i to też było jedną z inspiracji dla Carolyn Davidson.
Drugą inspiracją dla projektantki była grecka bogini zwycięstwa, Nike. Przedstawiana była ona jako młoda kobieta ze skrzydłami oraz gałązką oliwną w dłoni. Jest to patronka sportowców i wojowników. Swoosh symbolizuje jedno z jej skrzydeł.
Niektórzy dopatrują się w Swooshu jeszcze innych symboli i twierdzą, że przedstawia on łuk lub płozę łyżwy. Oficjalne potwierdzone są jednak dwie pierwsze opisane przeze mnie interpretacje.
Jak zmieniało się logo Nike?
W pierwotnej wersji logo Nike składało się ze znaku graficznego Swoosh (a w zasadzie jego obrysu, bez wypełnienia w środku) z umieszczonym na nim, pochylonym o 20 stopni i zapisanym małymi literami słowem nike (zobacz tutaj).
Potem okazało się, że niektórzy klienci mieli trudności z jego odczytaniem, przez co źle wymawiali nazwę firmy, np. “like” lub “mike”.
W 1978 postanowiono więc przenieść napis poza symbol graficzny, zmienić czcionkę na Futura Bold i zapisywać nazwę marki wielkimi, pogrubionymi literami. Bez zmian pozostawiono jedynie charakterystyczne nachylenie logotypu. Zmianę tę zaproponował Denny Strickland – ówczesny dyrektor artystyczny Brown Advertising Agency.
Od 1995 logo marki reprezentuje sam znak graficzny Swoosh, bez typografii. Uznano, że marka jest już tak silna, a symbol rozpoznawalny, że dodawanie nazwy jest zbędne.
Symbol Swoosh pojawia się niekiedy obok słynnego sloganu “Just do it”, którego marka używa w swoich kampaniach od 1988 roku.
Jeśli chodzi o kolorystykę, początkowo logo ukazywano w różnych barwach, co miało odróżnić markę od konkurencji. Używano przede wszystkim kolorów z czerwono-białej palety – czerwień miała symbolizować pasję i energię, a biel – czystość i szlachetność. Później kolor czerwony ustąpił barwie pomarańczowej. W ostatnich latach jednak marka stawia na intensywną czerń – firmę reprezentuje czarny, całkowicie wypełniony kolorem Swoosh, bez napisu.
Kontrowersje związane z symbolem Nike Swoosh
Choć marka Nike i Carolyn Davidson nigdy nie zostały posądzone o plagiat, to wiele osób uważa, że Swoosh nie jest autorskim, oryginalnym dziełem projektantki. Zwłaszcza wśród osób związanych z branżą graficzną panuje przekonanie, że symbol Swoosh został skradziony z paczek papierosów Newport. Na opakowaniach tych produktów drukowano podobny do Swoosha kształt, tylko że odwrócony i pełniący rolę daszka.
Nie ma jednak dowodów na to, że Davidson dopuściła się plagiatu. Niestety nie znalazłam nigdzie komentarza samej zainteresowanej na ten temat. Wiele osób broni artystki i uważa, że w każdym projekcie czy utworze można dopatrzeć się pewnych podobieństw do innych dzieł.
Kwestia tego gdzie kończy się inspiracja, a zaczyna plagiat są sporne i w zasadzie nie da się ich uregulować. Faktem jest, że symbol Swoosh należy prawnie do Nike – marka posiada zastrzeżony znak towarowy.
Sukces symbolu nike Swoosh – podsumowanie
Logo to jeden z elementów identyfikacji wizualnej marki, który ma ogromne znaczenie dla całego jej wizerunku. Choć za sukcesem znaku Nike nie stoi sam symbol, tylko cała strategia marketingowa i sposób komunikacji, to jednak wierzę, że od projektu wiele zależało.
Logo Nike, mimo że powstało w latach 70., do dziś jest modne i w żadnym okresie istnienia firmy nie wydawało się przestarzałe. Prostota, minimalizm, uniwersalność i przekaz sprawiły, że miliony osób na całym świecie, chciały i chcą nosić znak towarowy Swoosh na swoich ubraniach i butach.
